Tijd voor een voedselrevolutie: De strijd tegen ultrabewerkte voeding

‍

Ultrabewerkte producten, van frisdrank tot fastfood, zijn onmisbaar geworden in onze moderne levensstijl. Maar wat velen niet weten, is dat deze producten – zelfs die ‘gezonde’ kant-en-klaarmaaltijd – een stille epidemie van chronische ziekten aanwakkeren. Obesitas, hartziekten en diabetes type 2 zijn slechts enkele van de ernstige gezondheidsproblemen die in verband worden gebracht met overmatige consumptie van ultrabewerkte producten.

‍

Deskundigen waarschuwen al jaren voor de gevaren van ultrabewerkte voeding. Net zoals we nu verplichte waarschuwingen zien op sigarettenpakjes, pleiten experts voor duidelijke etiketten die consumenten informeren over de risico's van ultrabewerkte producten. In dit artikel onderzoeken we waarom deze oproep zo dringend is en wat de gevolgen kunnen zijn als we niets doen.

‍

Een ongezonde transformatie: van natuurlijk naar ultrabewerkt

Laten we beginnen bij het begin, wat zijn ultrabewerkte voedingsmiddelen precies en waarom zijn deze voedingsmiddelen zo slecht? Ultrabewerkte voedingsmiddelen zijn producten die in fabrieken worden samengesteld uit meerdere ingrediënten, vaak inclusief kunstmatige toevoegingen. Denk aan frisdranken, chips, kant-en-klaarmaaltijden en veel verpakte snacks. 

‍

Bij de productie van deze producten worden basisvoedingsmiddelen zoals granen, oliën en suikers grondig bewerkt. Ze worden vaak geëxtrudeerd, gehydrolyseerd of geëmulgeerd, waarbij de oorspronkelijke structuur van het voedsel volledig verandert. Om de smaak, textuur en houdbaarheid te optimaliseren, worden talloze additieven toegevoegd, zoals smaakversterkers, kleurstoffen, conserveermiddelen en verdikkingsmiddelen. 

‍

Deze ingrijpende bewerkingsprocessen leiden tot een product dat vaak weinig lijkt op de oorspronkelijke grondstoffen en dat een onevenwichtige verhouding bevat van calorieën, vetten, suikers en zout. Deze onevenwichtigheid, samen met de aanwezigheid van kunstmatige toevoegingen, kan leiden tot een verhoogd risico op chronische ziekten zoals obesitas, diabetes type 2 en hart- en vaatziekten. Het is verleidelijk om te kiezen voor deze producten vanwege het gemak, maar de verborgen kosten voor onze gezondheid zijn vaak veel groter dan we denken.

‍

Pleidooi voor strikte regulering van ultrabewerkte voedingsmiddelen

Moeten ultrabewerkte voedingsmiddelen net zo worden gereguleerd als tabak? Voedingsdeskundige Professor Carlos Monteiro meent van wel. Hij pleit voor duidelijke waarschuwingen op verpakkingen van ultrabewerkte producten, die consumenten informeren over de gevaren voor hun gezondheid, zoals obesitas, hartziekten en kanker. Net zoals sigaretten worden geassocieerd met longkanker, kunnen deze producten leiden tot een verhoogd risico op ernstige chronische aandoeningen. Daarbij pleit Monteiro voor een verbod op de verkoop van ultrabewerkte voeding in scholen en ziekenhuizen, waardoor kwetsbare groepen worden beschermd tegen de schadelijke effecten van deze voedingsmiddelen.

‍

Dr. Vera Tarman, expert in verslavingsgeneeskunde, ondersteunt Monteiro's standpunt en wijst op de verslavende eigenschappen van ultrabewerkte voeding. De hoge concentratie suiker en vet in deze producten stimuleert het beloningssysteem in onze hersenen, waardoor we ernaar blijven verlangen. Hoewel de gevolgen van een drugsverslaving vaak snel zichtbaar zijn, werken de effecten van ultrabewerkte voeding en tabak sluipenderwijs. Beide kunnen leiden tot een aanzienlijke verkorting van de levensduur en een zware belasting voor de gezondheidszorg en de maatschappij.

‍

Dr. Martin Carlsson, medeoprichter van Yazen en specialist in endocrinologie en stofwisselingsstoornissen, dringt aan op strengere regels voor voedselproducenten. Etiketten moeten duidelijker worden en de marketing van ongezond voedsel moet worden ingeperkt. Zo kunnen consumenten bewuste keuzes maken en de verleiding van ultrabewerkt voedsel weerstaan. Volgens hem is de huidige voedselomgeving een valkuil, vooral voor mensen die genetisch gevoelig zijn voor overgewicht. De huidige omgeving normaliseert overeten en leidt tot ernstige gezondheidsproblemen die vaak onopgemerkt blijven vanwege de geleidelijke progressie ervan.

‍

Oplossingen voor een gezondere toekomst

De gevolgen van ultrabewerkte producten zijn duidelijk. Gelukkig zijn er oplossingen. Door etiketten duidelijker te maken, de verkoop in gevoelige omgevingen te beperken en te investeren in voorlichting, kunnen we een gezondere toekomst creëren. Daarnaast is het belangrijk om de rol van de voedingsindustrie in het volksgezondheidsbeleid te heroverwegen, zodat winstgedreven motieven niet langer de voedingsrichtlijnen domineren.

‍

De gesprekken en voorstellen die zijn gepresenteerd op het Internationale Congres over Obesitas markeren een belangrijke verschuiving in de manier waarop we ultrabewerkte voedingsmiddelen benaderen. Het is duidelijk dat er een dringende behoefte is aan strenge regelgeving en een robuust volksgezondheidsbeleid om de opmars van voedingsgerelateerde ziekten te stoppen. Door deze maatregelen te implementeren, kunnen we werken aan een gezondere toekomst voor iedereen, waarin de verleiding van ongezond voedsel wordt beperkt en de gezondheid van de bevolking vooropstaat.

‍

Bron: ‍Cox, D. (2024, juli 29). Four foods that should come with a smoking-style health warning. The Telegraph.

‍

‍

‍

‍

‍

‍