Waarom kom je aan tijdens de overgang?

De overgang brengt veel veranderingen met zich mee, en een veranderend figuur is daar helaas een van. De belangrijkste oorzaak? Vaak zijn het je hormonen, vooral de afname van specifieke hormonen. Tijdens de overgang verandert je hormoonhuishouding aanzienlijk. De niveaus van progesteron en oestrogeen dalen, wat invloed heeft op diverse processen in je lichaam.

‍

In dit artikel bespreken we waarom veel mensen tijdens de overgang aankomen, hoe hormonen hier een rol in spelen, en wat je kunt doen om weer een gezond gewicht te bereiken.

‍

Wat doet de afname van oestrogeen met je gewicht?

De daling van oestrogeen tijdens de menopauze speelt een belangrijke rol bij gewichtstoename. Zo kan de daling van oestrogeen zorgen voor:

‍

1. Verandering in vetverdeling

Oestrogeen helpt bij het reguleren van de vetverdeling in het lichaam. Vóór de menopauze hebben vrouwen de neiging om vet op te slaan rond de heupen en dijen, wat bekendstaat als "gynoid" vetverdeling. Dit patroon verandert echter wanneer de oestrogeenniveaus dalen. Het lichaam begint meer vet op te slaan rond de buikstreek, wat leidt tot een "android" of "appelvormige" vetverdeling.

‍

2. Verlaagde stofwisseling

Oestrogeen speelt ook een rol in het reguleren van de stofwisseling. Wanneer de oestrogeenniveaus dalen, vertraagt de stofwisseling, wat betekent dat het lichaam minder calorieën verbrandt, zelfs in rust. Dit kan ertoe leiden dat je makkelijker aankomt, zelfs als je voedings- en bewegingsgewoonten niet veranderen.

‍

3. Verminderde spiermassa

De afname van oestrogeen wordt ook geassocieerd met een afname in spiermassa, een proces dat bekendstaat als sarcopenie. Omdat spieren meer calorieën verbranden dan vet, kan een verlies aan spiermassa verder bijdragen aan een vertraagde stofwisseling en gewichtstoename.

‍

4. Insulineresistentie

Hoewel insuline zelf niet direct beïnvloed wordt door de menopauze, kan de daling in oestrogeen bijdragen aan de ontwikkeling van insulineresistentie. Dit betekent dat de cellen minder gevoelig worden voor insuline, wat leidt tot hogere bloedsuikerspiegels en meer vetopslag, vooral in de buikstreek.

‍

Wat doet een afname van progesteron met je gewicht?

De afname van progesteron tijdens de menopauze speelt ook een rol in het bevorderen van gewichtstoename, hoewel de effecten ervan minder direct en uitgesproken zijn dan die van oestrogeen. Toch is het belangrijk om te begrijpen hoe een daling in progesteron bijdraagt aan veranderingen in het lichaam tijdens de overgang.

‍

1. Vloeistofretentie

Progesteron heeft een natuurlijke diuretische werking, wat betekent dat het helpt om overtollig vocht uit het lichaam te verwijderen. Wanneer de niveaus van progesteron dalen, kan het lichaam meer vocht vasthouden, wat kan leiden tot een opgeblazen gevoel en gewichtstoename door waterretentie. Dit extra gewicht is misschien niet altijd vet, maar kan toch bijdragen aan een toename op de weegschaal en een gevoel van zwelling in het lichaam.

‍

2. Invloed op de stofwisseling

Hoewel progesteron zelf niet zo’n grote rol speelt in de stofwisseling als oestrogeen, ondersteunt het wel het behoud van spiermassa. Met de daling van progesteron kan er, net als bij oestrogeen, een afname van spiermassa optreden. Minder spiermassa betekent een lagere basale stofwisseling, waardoor het lichaam minder calorieën verbrandt, zelfs in rust, wat op lange termijn kan bijdragen aan gewichtstoename. 3

‍

3. Verhoogde eetlust en cravings

Progesteron is betrokken bij het reguleren van de eetlust, en schommelingen in dit hormoon kunnen leiden tot veranderingen in honger en voedselverlangens, vooral voor zoet of vet voedsel. Vóór de menopauze kunnen vrouwen merken dat hun eetlust en cravings variëren met hun menstruatiecyclus, maar naarmate progesteron afneemt, kunnen deze cravings frequenter en minder voorspelbaar worden. Dit kan leiden tot overeten en uiteindelijk gewichtstoename.

‍

4. Effect op slaap

Progesteron heeft een kalmerend effect op het lichaam en draagt bij aan een goede nachtrust. Tijdens de menopauze, wanneer de progesteronniveaus dalen, kunnen vrouwen last krijgen van slaapproblemen, zoals slapeloosheid of onrustige nachten. Slechte slaapkwaliteit wordt geassocieerd met gewichtstoename, omdat het kan leiden tot verhoogde niveaus van het hongerhormoon ghreline en verminderde niveaus van het verzadigingshormoon leptine. Dit kan ertoe leiden dat vrouwen meer eten en vooral kiezen voor calorierijk voedsel.

‍

5. Stress en cortisol

Progesteron helpt bij het reguleren van de stressrespons door cortisol, het stresshormoon, in balans te houden. Wanneer de progesteronniveaus dalen, kan het lichaam gevoeliger worden voor stress, wat leidt tot verhoogde cortisolspiegels. Hoge cortisolniveaus zijn gekoppeld aan vetopslag, vooral rond de buikstreek, wat kan bijdragen aan de gewichtstoename tijdens de menopauze.

‍

Afvallen tijdens de overgang? Wij helpen je!

Al deze factoren samen maken het lastig om je gewicht onder controle te houden. Het is belangrijk om te begrijpen dat dit niet jouw schuld is; gezond eten en bewegen is vaak niet genoeg. 

‍

Bij Yazen begrijpen we dat vrouwen unieke uitdagingen ervaren op het gebied van gewichtsbeheersing. Daarom ontwikkelen we voor elke vrouw een persoonlijk behandelplan op maat, gebaseerd op de nieuwste wetenschappelijke inzichten. Samen werken we aan realistische doelen, zodat jij je weer fit en zelfverzekerd voelt. Door onze holistische aanpak helpen we je niet alleen om gewicht te verliezen, maar ook om je algehele welzijn te verbeteren.

‍

Bronnen:

Alexander SE, Pollock AC, Lamon S. The effect of sex hormones on skeletal muscle adaptation in females.

Greendale GA, Sternfeld B, Huang M, Han W, Karvonen-Gutierrez C, Ruppert K, Cauley JA, Finkelstein JS, Jiang SF, Karlamangla AS. Changes in body composition and weight during the menopause transition.

Simkin-Silverman LR, Wing RR. Weight gain during menopause. Is it inevitable or can it be prevented?

Debra Rose Wilson, Ph.D., MSN, R.N., IBCLC, AHN-BC, CHT. Cause and treatment for menopause bloating.

Hirschberg AL. Sex hormones, appetite and eating behaviour in women.

Jennifer Chen, Yale Medicine. Women, are your hormones keeping you up at night?

Herrera AY, Nielsen SE, Mather M. Stress-induced increases in progesterone and cortisol in naturally cycling women.